Treść strony - Terapeuta SI
Dysfunkcje integracji sensorycznej związane są z nieprawidłowościami
w zakresie przetwarzania bodźców sensorycznych i pojawiają się w obrębie układów: dotykowego, proprioceptywnego, przedsionkowego, słuchowego, wzrokowego, węchowego i smakowego.
Mają one charakter:
-
- nadwrażliwości, kiedy reakcja na dochodzący do układu nerwowego bodziec jest zbyt silna, dziecko czuje rzeczy, na które inne osoby nie zwracają przeważnie uwagi,
-
- podwrażliwości – jest to tzw. niska reaktywność, która polega na tym, że aby poczuć dany bodziec musi on być dostarczony z bardzo dużą siłą (np. głośna muzyka, mocne przytulenie, silne huśtanie na huśtawce);
-
- poszukiwania sensorycznego, gdy dziecko samo próbuje sobie dostarczyć odpowiedniej ilości bodźców, ponieważ czuje, że w jego otoczeniu nie ma ich wystarczająco wielu; niestety, zazwyczaj ma to dość ekstremalny charakter (np. wąchanie brudnych skarpetek, przepoconych ubrań, celowe wpadanie na meble lub inne osoby, wprawianie się w ruch, wirowanie).
W okresie wczesnego dzieciństwa następuje bardzo intensywny rozwój układu nerwowego i procesów sensorycznych. Rozwój integracji sensorycznej zaczyna się już w życiu płodowym i trwa do około 7-go roku życia. Ponieważ każde dziecko rozwija się indywidualnie, proces ten może trwać nawet do 9-go roku życia u niektórych dzieci.
W wieku przedszkolnym wiele obszarów nad którymi warto pracować, wiele deficytów rozwojowych ujawnia się. Im wcześniej nastąpi diagnoza
i zostanie podjęta terapia, tym większe szanse na poprawę.
Warto więc zastanowić się, czym objawiają się poszczególne zaburzenia.
Układ przedsionkowy jest odpowiedzialny za:
- tworzenie schematu własnego ciała i orientację w przestrzeni,
- utrzymywanie równowagi, kontrolowanie ruchów,
- kontrolowanie ruchów głowy i przekazywanie informacji o tym, jakie jest jej położenie w przestrzeni,
- wyzwalanie odruchów, które są niezbędne do tego, aby utrzymać ciało w odpowiedniej pozycji w spoczynku,
- wyzwalanie odruchów ocznych oraz koordynowanie pracy oczu w trakcie wykonywania różnego rodzaju aktywności,
- (pośrednio) prawidłowy rozwój mowy.
Objawy dysfunkcji układu przedsionkowego
|
Nadwrażliwość |
Podwrażliwość |
Poszukiwanie sensoryczne |
|
– Nie lubi huśtania, kręcenia się, zjeżdżania, – Sprawia wrażenie niezdary, – Porusza się powoli, ostrożnie, – Ma lęk wysokości, – Boi się wchodzić i schodzić po schodach – Nie lubi zmian pozycji głowy, czuje się wtedy niepewnie |
– Nie zauważa, gdy ktoś nim porusza, – Kiedy zostanie wprawione w ruch, huśta się długo, bez zawrotów głowy, – Nie zauważa, że spada i nie reaguje, aby ochronić się przed upadkiem |
– Odczuwa potrzebę ciągłego ruchu, – Lubi kręcić energicznie głową, – Odbija się od mebli, kołysze się w fotelu bujanym, kręci na krześle obrotowym, lubi pozycję z głową w dół, – Nie ma zawrotów głowy, – Lubi bujanie, huśtanie i skakanie na trampolinie bardziej niż inne dzieci |
Źródło: Koomar J., Kranowitz C., Szkult S., Balzer-Martin L., Haber E., Sava D.I., Integracja sensoryczna. Odpowiedzi na pytania zadawane przez nauczycieli, Gdańsk 2016
Warto się zastanowić, jak wspierać układ przedsionkowy? Jakie gry i zabawy można wprowadzać, żeby go właściwie stymulować?
1. Zabawy na piłce rehabilitacyjnej: leżenie przodem i tyłem na piłce oraz takie poruszanie nią, aby dziecko mogło dotknąć swoimi dłońmi podłogę.
2. Chodzenie stopa za stopą po rozłożonej linie (oczy otwarte/zamknięte).
3. Zabawa w żabkę: skakanie jak żabka po materacu, skakanie do kolorowych kółek na dwóch nogach.
4. Stanie raz na jednej, raz na drugiej nodze, podnoszenie woreczków i wrzucanie ich do celu; skakanie raz na prawej, raz na lewej nodze.
5. Zabawy na trampolinie, np. pajacyki, zbieranie woreczków i wrzucanie ich do celu.
6. Turlanie się po materacu.
7. Przechodzenie przez tunel.
8. Zabawy na huśtawce, np. rzucanie do celu, odbijanie piłki.
9. Gra w klasy, skakanie na skakance.
10. Organizowanie torów przeszkód oraz wspinanie się na drabinkę lub wciąganie się po linie.
Warto jednak pamiętać, że dzieci, które będą miały nadwrażliwość przedsionkową, wykazują opory przed podejmowaniem tego typu aktywności. W związku z tym należy wprowadzać je wolno, ale systematycznie. Dziecko które będzie czuło się bezpiecznie podejmie nowe próby i pokona z czasem swoje lęki.
Źródło: https://www.pracowniasi.pl/
